انقلاب اسلامي ايران صرفا مسلمانان جهان را تحت تاثير قرار نداد.بلكه اين انقلاب  متفكران ساير حوزه هاي مختلف بشري را تحت تاثير قرار داد.انقلاب اسلامي ايران به خاطر ماهيت رهايي بخش و آزادي گرايانه و مخالفتبا گفتمان مسلط قدرت بين المللي مورد اقبال غير مسلمين نيز قرار گرفت و حتي متفكران پست مدرن را نيز متاثر كرد. متفكريني كه نااميد از سيطره قدرت مسلط گفتمان و مايوس از هر گونه رهايي چپ گرايانه و آگاهي بخشي واقعي به ناگاه با حركت رهايي بخش ديگري روبرو شدند.اين متفكران كه اگرچه نسبت به مذهب و دين شخصا غير معتقد و حتي ضد بودند با كاركرد نويني از دين به عنوانرهايي بخش روبرو شدند.

يكي از مهم ترين اين متفكران ميشل فوكوي فرانسوي است كه هم اكنون در حوزه هاي مختلف علوم اجتماعي،جرم شناسي ،روان شناسي و فلسفه و سياست ايران جزو  متفكران مطرح معاصر است.

ذهن ما آدميان قابليت وارونه اي دارد، بسيارديده مي شود ذهن ما آنچه را كه چندين بار مي بيند، مي شوند و يا بر آن تاكيد مي شود را به "كليشه" تبديل مي كند، ما با گمان به آنكه معناي آن را مي دانيم ديگر در معناي دروني و لايه هاي زيرين آن انديشه نمي كنيم و در اين هنگام آن مفهوم يا ايده يا شعار به يك كليشه تبديل مي شود.

مثلا همين "سلام" را در نظر بگيريد، وقتي شما به كسي سلام مي كنيد بدين معناست كه  تو از طرف من در سلمو سلامت هستي و از طرف من به تو گزندي نخواهد رسيد. چند نفر ازما وقتي به كسي سلام مي كنيم اين معنا را مدنظر داريم؟

حكايت شعارهاي انقلابي ما نيز متاسفانه همين شده است:

مثلهميشه و هر سال، دهه فجر نزديك شد و مدارس، دانشگاه ها و ادارات با پلاكاردهاي گوناگون تزيين شده اند.  پوسترهايي با جمله هاي زيبا و حكيمانه اي كه البته كمتر مورد تامل ناظران قرار ميگيرند:

در بهار آزادي جاي شهدا خالي

نه شرقي نه غربي جمهوري اسلامي

و جمله اي از امام خميني(ره) كه  معمولا زينت بخش پوسترها و پلاكاردهاست:

"انقلاب ما انفجار نور بود"

آيا تا به حال شده در مورد اين جمله فكر كنيد؟

انفجار نور.....

اولينچيزي كه به ذهن مي رسد تصوير صفحه اي است كه در وسط آن منبعي نوراني در حال تشعشع نور است اما مقصود امام راحل از اين جمله چه بوده است؟ مگر انقلاب ايران در چه زمانه اي رخ داد و چه داشت كه به انفجاري از نور تعبير شده است؟ مي كوشم به زبان ساده اين جمله را واشكافي كنم.

رسانه ها و ابزارهاي تبليغاتي كه قبل از انقلاب وجود داشتند شامل: تلويزيون، راديو، سينما، روزنامه، نوار ضبط صوت، منابر و اعلاميه ها بودند كه در اينجا به بحثي كلي درباره آنها مي پردازيم.

اين رسانه ها دارايچند ويژگي بارز هستند يكي از ويژگي آنها اين است كه نسبت به زمان حال داراي محدوديت هستند و كارايي كه همين رسانه ها در حال حاضر دارا هستند را ندارند.

از ديگر ويژگي اين رسانه ها اين است كه از آنها مي توان به عنوان رسانه هاي سياسي نام برد، رسانه سياسي به آن دسته از ابزار و وسايل ارتياط جمعي گفته مي شود كه بخش عمده اي از پيامهاي آنها محتوي سياسي دارنداين رسانه ها در دو گروه سنتي و مدرن يا كوچك و بزرگ تقسيم مي شوند.

منابرو مساجد را مي توان به عنوان رسانه هاي سنتي، نوار هاي ضبط صوت را به عنوان رسانه هاي كوچك و مطبوعات، فيلم، راديو و تلويزيون را رسانه هاي مدرنو بزرگ ناميد.

با توجه به جو سياسي قبل از انقلاب و درگيري هاي سياسي مي توان گفت كه اين رسانه ها تا حد زيادي و يا كاملا سياسي بودند.

نگاهي اجمالي به كشور نيجريه

جمهوري فدرال نيجريه با مساحتي به وسعت ۹۲۳۷۶۸ كيلومترمربع در ساحل غربي قاره آفريقا واقع شده است . اين كشوراز شمال با كشور نيجر ، از غرب با بنين ، از غرب با كامرون و از شرق با چاد هم‌مرز مي‌باشد ، و از نظر وسعت چهارمين كشور قاره آفريقا است . اين كشور فلات پهناوري است در آفريقاي غربي كه توسط دو رودخانه نيجر و بنوئه بهسه بخش شمالي ، شرقي و غربي تقسيم مي‌شود . نيجريه با در اختيار داشتن سه عامل قدرت نظامي ، ثروت و جمعيت در قاره آفريقا ، بويژه در منطقه غرب آفريقا ، از ويژگي خاصي برخوردار مي‌باشد و به ” غول آفريقا ” مشهور مي‌باشد . موضع‌گيري اين كشور در خصوص مسايل قاره آفريقا در نزد كشورهاي اين قاره از اهميت بسزايي برخوردار مي‌باشد و در موضع‌گيري بسياري از آنها مؤثر است . نيجريه بعنوان پرجمعيت‌ترين كشور قاره آفريقا و سومين كشور پر جمعيت اسلامي طبق آخرين آمار ( ۲۰۰۸ميلادي ) 138/238/240 نفر جمعيت دارد . از كل جمعيت نيجريه 42/2 درصد زير 14 سال ، 54/7 درصد بين 64-15 سال و 3/1 درصد بالاي 64 سال است ، كه اين نشان از جواني جمعيت آن دارد .

در اين كشور اديان اسلام و مسيحيت مهمترين آنها مي‌باشند . 50 درصد از مردم اين كشور مسلمان و غالبا اهل سنت و پيرو فقه مالكي هستند. 40درصد مسيحي و 10 درصد مذاهب بومي مي‌باشند . البته در قانون اساسي نيجريه ، هيچ ديني بر دين ديگر تفوق ندارد . زبان رسمي مردم اين كشور انگليسي است و از زبانهاي متداول كه در اكثر نقاط كشور مردم به آنها تكلم مي‌كنند مي‌توان هوسا ( هائوسا ) ، يوروبا ، ايگبولايبو و فولاني نام برد .

اسلام در قرن هشتم ميلادي از سوي بازرگان و معلمان عرب مسلمان كه به ” وانگارا وا ”(Wangara Wa ) شهرت يافته بودند و از طريق ليبي و سودان در شمال آفريقا وارد اين كشور شدند ، سپس اصلاح طلبي به نام ” عثمان دان فوديو دام براي مدت يك قرن “نظام اسلامي سوكوتو” را در اين كشور برقرار كرد . با ورود استعمار و دين مسيحيت ، رفته رفته در سال 1930 . م حكومت مسلمانان رو به افول نهاد .

بحرين

مجمع الجزاير بحرين متشكل از 35 جزيره بزرگ و كوچك با وسعتي معادل 695 كيلومتر مربع مي‌باشد كه بزرگ‌ترين جزيره اين كشور كه پايتخت آن هم مي‌باشد، منامه نام دارد. اين كشور پيشتر به ايران تعلق داشت كه در زمان محمدرضا شاه از ايران جدا شد.

جمعيت بحرين بالغ بر 690000نفر مي‌باشد كه حدود يك سوم آن را خارجيان تشكيل مي‌دهند ايرانيان درصدر اتباع خارجي قرار دارند. علي‌رغم اكثريت عددي شيعيان ،‌ حكومت در دست خاندان سني آل خليفه مي‌باشد و به تبع فقر بالنسبه چشم‌گير ،‌ شيعيان اين امارت در ساختار سياسي آن جايگاهي نداشتند. نيروهاي دولتي اين اميرنشين نيز،‌ بنا بر انگيزه‌هاي سياسي و عصبيت‌هاي مذهبي ،‌هرگونه تظاهرات از ناحيه شيعيان بحرين را سركوب كرده‌اند .

تأثيرات انقلاب اسلامي بر مردم و حركت‌هاي مردمي

بحرين،‌ چه قبل و چه بعد از انقلاب ايران ،‌ كانون رستاخيز شيعي در كشورهاي خليج فارس بوده است. اين امر به طور مستقيم از وضع جمعيتي ،‌ اجتماعي و اقتصادي جزيره ناشي مي‌شود. در مقايسه با حاكمه سني كه بر اين كشور مسلط هستند شيعيان از اكثريت جمعيتي برخوردار مي‌باشند. هم خانواده حاكم شيخ عيسي آل خليفه و هم بيشتر نخبگان سياسي به آيين سني متعلق هستند بيگانگي جامعه شيعه ‌(‌ باحكومت )‌ بيشتر به علت اصليت ايراني بعضي اعضاي آن ،‌تقويت مي‌شود زيرا كه در ميان شيعيان بحرين هميشه احساساتي به طرفداري ازايران وجود داشته است به علاوه دعاوي طولاني ايران نسبت به جزيره بر شكاف ميان سني و شيعه افزوده است با يك چنين سابقه‌اي بنيادگرايي شيعه به دنبال انقلاب ايران به عنوان يك جنبش نيرومند در صحنه ظاهر شد.

تا قبل از قيام امام خميني (ره) شيعيان خليج فارس فاقد سابقه مقاومت ستيزجويانه در برابر حكومتهاي زورگو بودند. آنان در بسياري موارد احساس مي كردند كه در حاشيه قراردارند،‌ ليكن هيچ‌گاه شكايات و نارضايتي‌هاي خود را به صورت قيامو طغيان بروز نداده و نيز نكوشيده بودند كه از طريق كودتا دولتي را سرنگونكنند برخي از آنان حداكثر از طريق تظاهرات و ناآرامي به نفوذهاي خارج از جامعه خود واكنش نشان مي‌دادند.

پيروزي انقلاب اسلامي ايران نشان داد كه اسلام با گذشت زمان،توسعه و مدرنيزاسيون در جوامع، اثرات و بازتاب هاي پايداري در سطوح منطقه اي ـ جهاني و بين المللي داشته است. قرآن و آيات آن در دنياي پس از انقلاب اسلامي، معنا و مفهوم جديدي يافت. پيروزي انقلاب اسلامي موجب احياي افكار وانديشه هاي اسلامي در سراسر جهان وافزايش روحيه و تقويت بنيادهاي فكري گرديد. به گونه اي كه از حالت تدافعي در آمده و حالت تهاجمي به خود گرفته است. لبنان يكي از مهم ترين و جدي ترين كشورها براي بررسي است كه نزديك ترين رابطه را با جمهوري اسلامي و انقلاب اسلامي داشته است. جنبه ها و ابعاد تأثير انقلاب اسلامي در لبنان چه بوده و چه روندي را پيموده است ؟ درواقع بيشترين و مؤثرترين تأثير و بازتاب انقلاب اسلامي در لبنان بوده است ودر سه بخش سياست، اهداف و وسايل بيشترين همخواني و نزديكي را با انقلاب اسلامي در لبنان شاهديم ؛ به گونه اي كه تغييرات در هر يك از اين سه بخش درايران تأثيرات قابل ملاحظه اي در صحنه سياسي لبنان داشته است.

كشور لبنان

   لبنان كشوري كوچك، با مساحتي حدود 10/230 كيلومتر مربع است. از طوايف و فرقه هاي بسيار متنوعي تشكيل شده كه در نتيجه سياست آن را نيز تابع خود ساخته است و تأثيري اساسي بر مناسبات سياسي گذاشته است. بر اساس سر شماري سال 1975 تركيب جمعيتي اين كشور را 40 درصد مسيحي، 27 درصد شيعه، 26 درصد اهل تسنن و7 درصد دروز تشكيل مي دهد. لبنان 17 فرقه رسمي دارد كه شامل 11فرقه مسيحي، پنج فرقه اسلامي، و يهوديان است. قانون اساسي در سال 1926 تدوين شده و تا كنون شش بار اصلاح شده است. بر اساس توافق قانون اساسي، رياست جمهوري در دست مسيحيان ماروني،نخست وزير سني و رئيس مجلس شيعه است.

روابط ايران و لبنان پيش از پيروزي انقلاب اسلامي

   در زمان حكومت صفويه و در حالي كه شيعيان لبنان تحت حكومت سني مذهب و متعصب عثماني قرار داشتند، عده اي از علماي جبل عامل به ايران آمدند. ايشانبا استقبال صفويان مواجه شده و به همكاري متقابل با حكومت صفوي پرداختند. در دوران معاصر، باعزيمت امام موسي صدر (كه اصالتٹ لبناني بود)، از حوزه علميه قم به لبنان، رابطه تنگاتنگي ميان شيعيان ايران و لبنان برقرار شد. در آن زمان شيعه ضعيف ترين قشر جامعه لبنان بود؛ به گونه اي كه بسياري جوانان شيعه براي رهايي از اين وضعيت، جذب احزاب چپ شده بودند.امام موسي صدر، با ايجاد مجلس اعلاي شيعيان و اتحاد نسبي ميان آنان، بر قدرت شيعيان در صحنه داخلي لبنان افزود. وي در سال 1972تشكيلاتي سياسي به نام حركه للمحرومين را به وجود آورد و در سال 1975 شاخه نظامي آن را با عنوان افواج المقاومه اللبنانيه، با نام اختصاري امل تأسيس كرد. اين نخستين بار در تاريخ لبنان است كه شيعه در چارچوب يك تشكيلات نظامي مستقل و غير وابسته بهديگران، حضور خود را به اثبات مي رساند.

انقلاب اسلامي ايران يكي از بزرگترين حوادث نيمه دوم قرن بيستم مي‌باشد،هيچ انقلابي در چهارچوب مرزهاي ملي كشور مبدا انقلاب باقي نمي‌ماند و انقلاب اسلامي ايران نيز از اين قاعده مستثني نبود. انقلاب اسلامي ايران كشورها و ملتهاي فراواني را تحت تاثير خود قرار داد، كه اين تاثيرات فرصت ها و تهديدهاي فراواني براي ايران به وجود آورد. يكي از كشورهايي كه به شدتاز انقلاب اسلامي ايران ملهم گرديد كشور پاكستان بود، مردم پاكستان با آغوش باز از انقلاب اسلامي ايران استقبال نمودند و در اين ميان شيعيان پاكستان بيش از هر گروه ديگري پذيراي انقلاب ايران گرديدند.

علماي پاكستان 

روحانيت،احزاب و سازمان هاي ديني پاكستان قبل از پيروزي انقلاب اسلامي با شخصيت امام خميني و نهضت ايشان آشنا بود و پاره اي از آن ها ارتباط تنگاتنگي نيز داشتند. در معرفي شخصيت ايشان، روحانيت و طلاب پاكستاني در حوزه هاي علميه ينجف و داخل پاكستان نقش مهمي ايفا نمودند؛ از جمله افرادي مانند سيد صفدر حسيني نجفي ، سيدمرتضي حسن صدر الافضل، سيد علي موسوي در لاهور، شيخ غلام محمد غروي، سيد ابراهيم رضوي، شيخ علي بوستان و شيخ حسن باروي در حوزه ي قم، از شمار روحانيوني بودند كه مردم را به تقليد از امام خميني دعوت مي نمودند." قبل از پيروزي انقلاب اسلامي، علماي شيعه حضور چنداني در صحنه هايسياسي و اجتماعي نداشتند و بيشتر به اجراي مراسم سنتي، ضيافت و اعياد معصومين و بويژه عزاداري سيدالشهدا(ع)اكتفا مي كردندو در اين امور هم نقش سازنده اي نداشتند، زيرا در خلال اين گونه فعاليت ها به موضوعات اختلاف بينشيعه و سني بيشتر توجه مي شد. بعد از وقوع انقلاب، علماي شيعه در حركت هايمذهبي و اجتماعي خود مردم را به مشاركت در مسائل سياسي دعوت مي كردند. هم اكنون شيعيان اين كشور نقش عمده اي در سياست پاكستان ايفا مي كنند. كنفرانسقرآن و سنت در سال 1987م به رياست عارف حسين حسيني، نقطه عطفي در آگاهي سياسي شيعيان اين كشور و نقش فعال آنان در صحنه ي سياست دولت بود؛ به طوري كه در انتخابات مجلس ملي و سنا در سال هاي 1988م ،1993و1997م تعدادي از نامزد هاي شيعه بويزه نهضت جعفري به مجلس راه يافتند كه در ميان آن ها مي توان از امان الله سيال، مريد كاظم، سيد جواد هادي و سيد عابد حسن حسيني نام برد. گفتني است كه امان الله سيال در شهر جهنگ، مركز فعاليت سپاه صحابهتوانست در يك مبارزه ي انتخاباتي نزديك با اعظم طارق، دبير كل سپاه صحابه،بيشترين راي را كسب كند.

1- انقلاب ايران نخستين انقلابي است كه با رهبر مذهبي هدايت مي شود.

2- انقلاب ايران سه وجهه يا بعد مذهبي، سياسي و فرهنگي را همزمان در خود جمع كرده است.

3- رهبر ساير انقلابها نظير مائوتسه تونگ و حتي آدولف هيتلر و موسوليني حداكثر يك انقلاب سياسي - اجتماعي را هدايت كرده اند.

4- درمقايسه با نهضت ها يا انقلابهاي مذكور (چين، ايتاليا، آلمان) شايد يكي از دلايل ادامه و استمرار انقلاب اسلامي با وجود آنهمه طرح و توطئه عليه آن، جهان امروز حتي معاندان عظمت اين انقلاب هم، اصالت و قوام و تداوم انقلاب اسلامي را پذيرفته و قريب به اتفاق، آنرا شكست ناپذير مي دانند.

5- نه تنها انقلاب نژادي هيتلر، موسوليني كه انقلاب روسيه هم از واقعيات و اهداف خود فاصله اي از سمك تا به سماء گرفته اند.

6- نكتهظريف ديگري كه آقاي احمد هوبر از مقايسه انقلاب اسلامي با ساير انقلابها دريافته و بر آن تاكيد خاص مي ورزد اينكه رهبران اكثر انقلابهاي جهان يا جوان و يا حداكثر ميانسال بوده اند در حاليكه امام در زمان پيروزي انقلاب مرد سالخورده اي بود.

7- از جمله كارهاي اعجاب انگيز امام خميني اينكه با آن سن و سال، به طرز عجيب و غيرقابل تصوري نسل جوان رابه ميدان مبارزه مي كشانيد. بد نيست به اقرار تاريخي شاه در برابر ساواك به نقل از مجله اسپانيايي مبني بر پيري امام اشاره شود:

"شاه در برابر نيروهاي ساواك و سازمان سيا با گريه مي گفت: "كسي نيست اين پيرمرد را از سر راه من بردارد. "

8- آقاياحمد هوبر به نقل از منابع و كتب غربي كه همگي با انقلاب اسلامي دوست نيستند، دريافته است كه تمام دشمنان امام گفته اند كه امام خميني يك شخصيت منحصر بفرد و كامل است. مردي كه نه تنها از ارزشهاي اخلاقي و اعتقادات عميقمذهبي برخوردار است، بلكه از سياست و اطلاعات سياسي بسيار وسيعي نيز بهره مند است.

9- دانش سياسي اجتماعي و حتي اقتصادي امام بي ترديد در راه پيروزي و ادامه انقلاب او را بسيار كمك كرده است.

10- نكتهبسيار دقيق و ظريفي كه از عمق مطالعات و دقت و نكته سنجي آقاي احمد هوبر از شناخت انقلاب ما گواهي مي دهد اينكه، انقلاب اسلامي ايران مستقيما از بطن مردم جوشيده است نه اينكه مثل انقلاب فرانسه از روشنفكراني چون ژان ژاكروسو، ولتر، ديدرو و ديگران تغذيه شود. به واقع انقلاب اسلامي رابايد انقلاب مردمي ناميد. بعضي از نهضت ها با پشتوانه نيروهاي نظامي به پيروزي مي رسند به همين دليل پس از پيروزي، نيروهاي نظامي و ارتش، بسادگي از صحنه سياست و اجرا كنار نمي روند حتي ساليان سال حكومت در دست و يد قدرتارتش است - بعدها اگر شرايط حاصل آيد نسبت به پياده كردن تشكيلات و تدوين واجراي قانون غير نظامي اقدام مي شود، كم نبوده اند انقلابهايي كه ده ها سال پس از پيروزي هنوز هم موفق به تدوين قانون اساسي و انتقال قدرت به افراد غيرنظامي نشدند.

چاپلوسي و تملق- نماد ديگر اشرافيت درباري، تشكيل حلقه‌اي از چاپلوسان حرفه‌اي به دور اعلي‌حضرت، علياحضرت و والاحضرت‌ها بود. در رژيم‌ پهلوي درباريان هيچ انتقادي را بر نمي‌تابيدند، از مديحه‌سرايي و تملق لذت مي‌بردند و از تملق ديگري حسادت مي‌ورزيدند و چاپلوسان نيز براي رسيدن يا ماندن در قدرت، زبان به هر تملقي مي‌گشودند.

�محمدرضا خيلي لذت مي‌برد كه گروهي از فرماندهان عالي‌رتبه‌ي ارتش با آن لباس‌هاي پرزرق و برقجلوي او صف مي‌كشيدند و به ترتيب دست او را مي‌بوسيدند.� گاهي �در مراسم رسمي يا ميهماني‌ها... افسران عالي‌رتبه‌اي ارتش دست و يا حتي كفش محمدرضا را مي‌بوسيدند.� شاه چنان به دست بوسي معتاد شده بود كه خودش �دستش را درازمي‌كرد� كه اطرافيان ببوسند. پابوسي شاه بعد از جشن‌هاي 2500 ساله در دربار به اوج رسيده بود. عبدالعظيم وليان- استاندار خراسان و نايب‌التوليه-هر گاه به حضور شاه مي‌رسيد، روي زمين مي‌افتاد و پاي شاه را مي‌بوسيد.